Koningin Wilhelmina in de Tweede Wereldoorlog. Koningin Wilhelmina in 1. Koningin Wilhelmina der Nederlanden week tijdens de Duitse aanval op Nederland in mei 1. Henri Winkelman uit naar Londen. Vrijwel alle Engelandvaarders werden door haar persoonlijk ontvangen. Zij wilde geen vrede met nazi- Duitsland en bewerkstelligde het vertrek van minister- president Dirk Jan De Geer. Door haar toespraken via Radio Oranje groeide zij uit tot een symbool van het verzet. Wilhelmina kwam regelmatig in conflict met ministers van de Londense kabinetten, in het bijzonder met de opvolger van De Geer, minister- president Pieter Gerbrandy, over de door haar gewenste vernieuwing en het ontwerpbesluit Tijdelijke Voorziening Staten- Generaal. Na de bevrijding in mei 1. Wilhelmina definitief terug naar Nederland. Duitse aanval op Nederland. De Duitse inval werd door Wilhelmina krachtig veroordeeld. Om 0. 3. 3. 0 uur op 1. Wilhelmina gewaarschuwd over de ophanden zijnde Duitse aanval. Om 0. 6. 0. 0 uur had zij overleg met het kabinet over door een door De Geer in haar naam opgestelde proclamatie. Wilhelmus van Nassouwe -1e couplet-ben ik, van Duitsen bloed, den vaderland getrouwe blijf ik tot in den dood. Een Prinse van Oranje ben ik, vrij onverveerd. Ik en mijn regering zullen ook thans onze plicht doen. Dat maakte een verhuizing van het Paleis Huis ten Bosch naar Paleis Noordeinde rond negen uur 's ochtends nodig. Huis ten Bosch lag te afgelegen in het noorden van Den Haag en was daardoor te kwetsbaar voor een Duitse aanval. Afgesproken was, dat in het geval van een oorlog met Duitsland, kroonprinses Juliana, haar echtgenoot prins Bernhard van Lippe- Biesterfeld en hun twee kinderen naar Engeland zouden vertrekken. De vlucht was besproken met de minister van Buitenlandse zaken. Eelco van Kleffens, die al naar Londen was afgereisd. Hij was ook betrokken bij en verantwoordelijk voor de organisatie van de vlucht. Van Kleffens had aan de Britse regering gevraagd om in het geval van een Duitse invasie asiel te verlenen aan de koningin, het kabinet en ex- keizer Wilhelm II. Door de Britse regering werd daar positief op gereageerd. Hoewel er Engelse schepen naar IJmuiden werden gestuurd, bleek een vertrek op 1. Duitse luchtlandingstroepen in de omgeving van vliegveld Valkenburg. De koninklijke familie overnachtte in de nacht van 1. Paleis Noordeinde. Een tweede vertrekpoging op 1. Duitse luchtlandingstroepen. Het kabinet discussieerde op 1. Het grondwettelijke aspect kwam daarbij aan de orde. Artikel 2. 1 van de grondwet van 1. In geen geval kan de zetel der regering buiten het Rijk worden verplaatst. In de ochtend om 0. George VI van het Verenigd Koninkrijk op en vroeg om hulp. De ministers Van Kleffens en Welter waren op 1. Londen vertrokken en hadden op de middag van 1. Winston Churchill gehad met hetzelfde verzoek, maar van Britse kant had men geen middelen om op korte termijn te kunnen helpen. De aanleiding was dat Winkelman, die bij het beraad aanwezig was, aan de regering had laten weten dat door munitiegebrek de weerstand niet lang kon worden volgehouden. Minister van Defensie Adriaan Dijxhoorn was voor haar vertrek, maar Winkelman was tegen. Het kabinet besloot uiteindelijk tot haar vertrek. Lodewijk XIV had zijn Quartier du Roy, zijn hoofdkwartier, te Wolder gevestigd. De grote witte tent naast de kerk is van de koning zelf. Jean Paul legde dit tafereel. Kranenburg, Kranenburgia, Cranenburg, Kranenburgh, Kranenborg, Cranenborgh, Kranenberg, Cranenberg, Kranenbarg, Klein Kranenburg, Boelmans Kranenburg, Cranenborch. Als jong luitenantje in 1893 door den Hoofdcursus te Kampen afgeleverd, ging Colijn naar Nederlandsch-Indie. In de nacht van 12 op 13 mei sliep Wilhelmina slecht. In de ochtend om 04.00 uur belde zij koning George VI van het Verenigd Koninkrijk op en vroeg om hulp.Minister Dijxhoorn vroeg Wilhelmina te vertrekken, maar die weigerde. Zij had geen vertrouwen in de ministerraad en wilde alleen vertrekken als zij van Winkelman zou horen dat de militaire situatie hopeloos was. Eerst was ik tegen maar later bedacht ik me verklaarde Winkelman voor de Parlementaire enqu. Een vijandelijke tankcolonne heeft Rotterdam bereikt. Daar werd zij ontvangen door de Engelse koning. Daarin stelde hij dat door het vertrek van de regering deze het vertrouwen van de bevolking had verloren. Ik wist dat Bernhard onverwijld zou terugkeren en op zijn plaats de strijd met mij zou voortzetten. Hoe anders is het mij vergaan. Haar begeerte, naar eigen zeggen, was om de strijd tegen nazi- Duitsland in Nederland voort te zetten. Proclamatie van 1. Deze was opgesteld door Van Kleffens. Zij legde uit dat zij niet uit lafheid naar Engeland was vertrokken, maar dat het harde, maar noodzakelijke besluit (moest) worden genomen de zetel der regering te verplaatsen naar het buitenland. Op dat moment waren ook de Poolse en de Noorse regeringen reeds uitgeweken naar Londen. Wilhelmina wilde vanuit Londen de strijd tegen de Duitsers voortzetten. In haar proclamatie zei zij het volgende: Maar Nederland zal zijn gehele grondgebied eenmaal met Gods hulp herwinnen.. Doet allen, wat u mogelijk is in 's lands welbegrepen belang. De reden was dat minister Van Kleffens geen vertrouwen had in de Engelse verdediging. Wilhelmina zelf wilde zo lang mogelijk in Engeland blijven. De Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt had de vorstin aangeboden naar Amerika te komen. Maar omdat de Engelse koninklijke familie bleef, vond de regering dat men het niet kon maken naar Canada uit te wijken. Uiteindelijk vertrok alleen prinses Juliana met haar twee kinderen naar Canada, waar zij de hele oorlog zouden blijven. Dat zou als voordeel hebben dat men min of meer voldeed aan het gestelde in de grondwet, maar Wilhelmina vond het er te warm. Een andere belangrijke afweging was dat een vertrek naar Nederlands- Indi. Mogelijk wilde ze hem op deze manier op een zijspoor zetten. Wilhelmina onderhield met alle contact. Zo ontving zij Paul- Henri Spaak, de Belgische minister van buitenlandse zaken. Het contact met de Belgische regering zou tot de oprichting van de Benelux leiden. Goede contacten had zij ook met de president van Polen, W. Alice van Albany was een nicht van haar. De beslissing om Juliana naar Canada te sturen was ook ingegeven doordat de echtgenoot van Alice, prins Alexander van Teck, gouverneur- generaal van Canada was. De Engelse koning George VI bezocht haar met kerstmis 1. Stubbing House. Een keer per jaar kwam Winston Churchill bij haar lunchen, waarop zij ook hem jaarlijks opzocht. Van de 1. 70. 0 Engelandvaarders werd het grootste deel ongeacht rang, stand, politiek en geloof bij haar op de thee uitgenodigd. Koningin Wilhelmina schonk de thee in en boog voor hen. De gesprekken met de Engelandvaarders waren voor haar een belangrijke bron van informatie waaraan zij haar idee. Zij vergat daarbij dat de Engelandvaarders, een groep voornamelijk uit het verzet afkomstige (jonge) mannen, niet representatief waren voor de Nederlandse bevolking en haar zeker niet zouden tegenspreken. Toen bleek dat beiden niet erg meegaand waren, werden zij net zo snel vervangen. Andere bekende Engelandvaarders waren Chris Krediet, Peter Tazelaar, Erik Hazelhoff Roelfzema en Jan de Hartog. Tazelaar en Hazelhoff Roelzema zou zij tot haar adjudanten benoemen. Op haar initiatief werd Oranjehaven ingericht, waar Engelandvaarders bijeen konden komen. Wilhelmina zorgde voor een precedent door tegen de wil van het kabinet Engelandvaarders die via de Noordzee waren gekomen, automatisch een onderscheiding toe te kennen: het Bronzen Kruis of het Kruis van Verdienste. Dat leidde tot een conflict met minister Lidth de Jeude. Toen nog minister zonder portefeuille Jaap Burger was het met de koningin eens dat een ruimhartiger decoratiebeleid op zijn plaats was, waarbij 'dienst aan de nationale zaak' het belangrijkste criterium vormde. Uiteindelijk werd er een compromis gevonden: aan Engelandvaarders werd het Kruis van Verdienste of het Bronzen Kruis uitgereikt, waarbij Wilhelmina aangaf dit als een herinneringsmedaille te beschouwen. Het beluisteren van Radio Oranje was in Nederland door de Duitse bezetter verboden, maar de illegale pers verspreidde haar toespraken. Haar kerstboodschap van 1. Duitsers, is bijvoorbeeld terug te vinden in Het Parool van 4 januari 1. De toespraken van koningin Wilhelmina en de onverzoenlijke houding die zij daarin tegen de Duitsers aannam, hadden een belangrijk psychologisch effect op de Nederlandse bevolking. De koningin zei dat de Duitsers schurken waren en dat er niet met hen samengewerkt kon worden. Voor Radio Oranje zei Wilhelmina op 2. Duitse aanval op Rusland: Wie op het juiste ogenblik handelt, slaat de nazi op de kop. Ook afbeeldingen van haar en andere leden van het koninklijk huis mochten niet meer gepubliceerd worden. Zij richt tot het staatshoofd en de weermacht van het Groot- Duitsche Rijk verbazingwekkende scheldwoorden. Zij spoort uit de verte de Nederlanders aan op onverantwoordelijke wijze aan tot het plegen van geweld tegen de bezettende macht, welke slechts de hardste represailles ten gevolge kan hebben. Wilhelmina groeide hierdoor uit tot een symbool van het verzet. Door een foto van haar te plaatsen, lieten ondergrondse bladen zien waarvoor zij stonden. Bekend is de toespraak voor Radio Oranje op 1. Jodenvervolging aansneed: Ik deel van harte uw verontwaardiging en smart over het lot onzer Joodse landgenoten. En met mijn gehele volk voel ik de onmenselijke behandeling, ja, het stelselmatig uitroeien van deze landgenoten, die eeuwig met ons samen woonden in ons gezegend vaderland, als ons persoonlijk aangedaan. Ook de latere KVP- fractieleider en oud- minister van Sociale Zaken Carl Romme heeft tijdens de oorlog met de Duitsers op economisch gebied samengewerkt. Winston Churchill zou over koningin Wilhelmina gezegd hebben: . Ten slotte wilde hij op vakantie naar Zwitserland, waar hij een makkelijke prooi zou zijn geweest voor de Duitsers. Daarvoor had zij de steun van de ministerraad nodig. De Geer gaf na een korte discussie toe en nam zogenaamd om gezondheidsredenen ontslag. Door dit besluit werd Nederlands- Indi. Ook de Nederlandse handels- en oorlogsvloot, bleef aan de kant van de Britten. Wilhelmina benoemde op 2. Gerbrandy tot formateur. Gerbrandy werd door die functie te accepteren ministerieel verantwoordelijk voor de gang van zaken en vroeg De Geer tot diens teleurstelling niet als minister van Financi. In Londen miste hij de steun van bekwame hoofdambtenaren en kwam hij niet besluitvaardig over op zijn omgeving. Wilhelmina had meer vertrouwen in admiraal Johan Furstner, zeker toen Dijxhoorn tegenover haar zijn beklag deed. Dijxhoorn raakte in een scherp conflict verwikkeld met de koningin over 'de terugkeer'. Liedjes. GR JKleine Jan wou voetbal spelen,Moeder vroeg hij mag ik gaan ? Met zijn bal in beide handjes,Bleef hij voor het ziekbed staan. Even trilden moeders lippen,Ach hoe piepte moeders borst. Zachtjes hoorde het ventje staam'len: Jantje, moeder heeft zo'n dorst. Refrein: En buiten riepen zijn makkertjes: Zeg Janneman kom je nu haast,Dan gaan we dat prettige spel weer spelen,Dat balspel van laatst. Moeder ik zal u drinken geven,Jantje lei zijn voetbal neer,Haastig liep hij naar de keuken,Kwam met een glas water weer. Moeder sloot bedroefd haar ogen,Schudde zwakjes met haar hoofd,Vader zei ze heeft vanmorgen,Sinasappelen beloofd. Refrein. Jantje schrok wat kon dat wezen,Vader was een jaar reeds dood. En nu leefde ze tesamen In de aller grootste nood. Jaren was er al geen geld meer,Sinasappelen kosten duur. En die goedkope van beneden,Waren slecht en naar en zuur. Refrein. Sinasappelen zou hij halen,Jantje nam zijn voetbal op,Teun een buurjongen van boven,Wou hem kopen voor een pop. Als hij zoveel geld bijeen had,Honderd centen welk een schat,Kon hij de mooiste appelen kopen,Die de groenten winkel had. Refrein. Op zijn tenen sloop toen Jantje,Heel zachtjes de kamer uit. Toen hij terug kwam had hij bij zich,Een mandje vol met fruit. Moeder riep hij, o zo zachtjes. Moeder kijk nu toch eens aan,Maar het bleef stil en moeder keek niet,Zachtjes was ze heengegaan. Refrein. In de kamer van klein Jantje,Hingen de gordijnen neer. Zwarte mannen naar en somber,Liepen haastig heen en weer. En er kwam een zwarte wagen. En er kwam een zwarte kist. Eindelijk kwam ook kleine Jantje,Van wiens offer niemand wist. Refrein: En buiten stonden zijn makkertjes,Heel ernstig en droef naast elkaar. Ze namen eerbiedig hun petjes af,Voor Jannemans moedertjes baar. Terug naar overzicht.
0 Comments
Leave a Reply. |
AuthorWrite something about yourself. No need to be fancy, just an overview. Archives
January 2017
Categories |